Według jednego z badań prawie 9 procent ludzi należy do kategorii „nienawidzących deszczu”. Ta grupa czuje się bardziej zła i mniej szczęśliwa w dni z większą ilością opadów. Inne badanie wykazało, że deszcz zwiększył nawet liczbę negatywnych postów publikowanych na Facebooku.
Dlaczego?
Zwykle przed wyjściem z pracy jest ciemno i możesz czuć się zmęczony w godzinach pracy z tego powodu. Kiedy słońce zachodzi, twoje ciało zaczyna wytwarzać melatoninę, znaną jako hormon nasenny, a twoje ciało zaczyna wytwarzać mniej serotoniny. Serotonina jest neuroprzekaźnikiem, który reguluje nastrój, apetyt i sen osoby. Brak serotoniny w ciągu dnia może prowadzić do drażliwości i frustracji.
A może… SAD?
Brak światła słonecznego jest związany z zaburzeniem nastroju, znanym również jako sezonowe zaburzenie afektywne (SAD). W szczególności wiadomo, że SAD dotyka tych, którzy mieszkają w miejscach na świecie, które mają długie zimowe miesiące z mniejszym nasłonecznieniem. Objawy SAD są jak objawy depresji, ale zwykle powracają każdego roku o tej samej porze i ustępują w cieplejszych miesiącach. Osoby cierpiące na sezonowe zaburzenia afektywne są również bardziej narażone na uzależnienia.
Objawy SAD obejmują:
- Niski poziom energii
- Zmiany wagi lub apetytu
- Ospałość
- Trudności z koncentracją
- Poczucie beznadziejności, niegodności lub winy
- Utrata zainteresowania hobby lub zajęciami
- Uczucie depresji codziennie
- Myśli o samobójstwie lub śmierci
Skąd bierze się SAD?
Do niedawna myślano, że u ludzi rozwija się SAD z powodu zakłóceń w ich zegarze dobowym. Jednak zauważono, że to nie jest jedyny powód i czasami nawet bez tych problemów u ludzi rozwija się SAD. Odkryto, że światło może docierać do obszarów mózgu regulujących nastrój i wpływać na nie poprzez ipRGC, wystające z siatkówki. Struktury z nią związane biorą udział w powstawaniu emocji, systemie nagród i podejmowaniu decyzji.
Jeśli Twój nastrój ma tendencję do pogarszania się przy deszczowej pogodzie, co możesz z tym zrobić?
- Włącz światła. Były badania, że światło może zwiększać serotoninę, co poprawia nastrój.
- Mimo wszystko – wyjdź. Wystawienie na działanie promieni UV, które mogą pomóc regulować rytm dobowy organizmu i poprawić nastrój
- Zaangażuj się w przyjemne czynności, które poprawiają samopoczucie, takie jak oglądanie wesołego filmu, granie w grę, uprawianie rzemiosła artystycznego lub czytanie książki.
- Ćwicz. Daje to ludziom witalność, która może przyczyniać się do polepszenia poczucia własnej wartości i zwiększa poziom endorfin, które mają pozytywny wpływ na nastrój.
- Nie izoluj się. Kiedy ludzie są sami, może się wydawać, że sprawy mają się gorzej niż w rzeczywistości
A co z miejscem pracy?
Szczególnie w korporacjach lub firmach nastawionych na wydajność problem niedostatecznej ilości światła jest znaczny.
Za ten brak uwagi można częściowo winić wpływ tayloryzmu. Projektowanie większości nowoczesnych przestrzeni roboczych nadal koncentruje się na wydajności przestrzeni — aby zmaksymalizować przepływ pracy i zminimalizować koszty powierzchni na pracownika. Takie podejście zazwyczaj wyklucza materiały niezwiązane bezpośrednio z wykonywanymi zadaniami, co skutkuje jałowymi i kanciastymi przestrzeniami roboczymi. Innym winowajcą mogą być przekonania o ludzkiej plastyczności. Wśród menedżerów i badaczy zarządzania powszechne jest przekonanie, że ludzie są plastyczni i dlatego mogą być socjalizowani do pracy w niemal każdych warunkach. Przekonanie to zachęcałoby do projektowania maksymalizujących wydajność, przy niewielkiej dbałości o ludzkie potrzeby.
Dlaczego warto wziąć to pod uwagę przy projektowaniu biura:
- Ekspozycja na naturalne elementy obniża ciśnienie krwi, zmniejsza ryzyko depresji.
- Zwiększa możliwość skupienia uwagi.
- Ekspozycja na elementy naturalne (np. tereny zielone) może zmniejszyć wpływ stresu, zwiększyć dobrostan psychiczny
- Wspomaga powrót do zdrowia po chorobie
- W porównaniu z osobami narażonymi na widoki miejskie, osoby narażone na widoki natury mniej dyskontują przyszłość. Oznacza to, że przywiązują większą wagę do przyszłości, co w konsekwencji wiąże się ze zdrowszym stylem życia
- Naturalne pierwiastki działają regenerująco na zmęczenie psychiczne Teoria przywracania uwagi sugeruje, że umysł jest jak mięsień. Kiedy umysł jest zaangażowany w ukierunkowaną uwagę — jak miałoby to miejsce, gdy jest wystawiony na działanie zbudowanego środowiska i po dłuższej koncentracji na zadaniach w pracy — staje się zmęczony i wymaga odpoczynku i regeneracji, aby skutecznie funkcjonować.
- Obcowanie z naturą wiąże się z uwagą pośrednią, charakteryzującą się fascynacją. Ma to regenerujący wpływ na umysł, przeciwdziałając zmęczeniu — podobnie jak odpoczynek na zmęczone mięśnie.
- Innym wyjaśnieniem jest to, że narażenie na naturalne elementy ma uspokajający wpływ na naszą fizjologię.
- Naturalne elementy to wyewoluowane, bezwarunkowe bodźce, związane ze środowiskami, które w naszej ewolucyjnej przeszłości były zazwyczaj bezpieczne i bogate w zasoby. Mają one automatyczny uspokajający wpływ na pobudzenie fizjologiczne. Tak więc w środowisku pracy, w którym występują bodźce wywołujące stres (np. konflikt ról, niejednoznaczność ról, wymagania czasowe i duże obciążenie pracą), narażenie na naturalne elementy ma działanie uspokajające.
- Porównując obszary mózgu aktywowane podczas oglądania zdjęć środowisk wiejskich i miejskich, hipokamp (miejsce pamięci) i ciało migdałowate (miejsce występowania złości i strachu) są aktywowane, gdy ludzie oglądają sceny miejskie, co sugeruje wzrost pamięci roboczej i pobudzenie stresujące emocje .
- Wiejska sceneria aktywuje jądra podstawy mózgu, obszar mózgu związany z przyjemnością.
Źródła:
https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0155614
https://www.webmd.com/balance/features/can-rainy-days-really-get-you-down
https://www.harmonybaywellness.com/resources/mental-health-blog/the-effect-of-weather-on-your-mood/