Zanim przejdziemy faktycznie do tematu – ustalmy pewne pojęcia.
Czym jest poczucie własnej wartości, obraz siebie i projekcja?
Samoocena
To opinia, jaką masz o sobie i postrzeganie swojej wartości jako osoby. Niska (negatywna) samoocena może powodować negatywne nastawienie, brak motywacji i nastroje. Osoby z wyższą (pozytywną) samooceną lubią siebie, więc oczekują, że inni też ich polubią. Nie oceniają siebie surowo i czują się komfortowo z tym, kim są.
Pewność siebie
To wiara w siebie i swoje możliwości. Często osoby o wysokiej samoocenie mają również pewność siebie, choć nie zawsze tak jest. Zarówno poczucie własnej wartości, jak i pewność siebie mogą przekładać się na pozytywne relacje międzyludzkie, ponieważ jeśli dana osoba czuje się dobrze ze sobą, jest bardziej prawdopodobne, że będzie mu wygodniej komunikować się i pracować w zespołach — kluczowe elementy sukcesu. Według badaczy George Hollenbeck i Douglas Hall, George Hollenbeck i Douglas Hall może pochodzić z:
- Rzeczywiste doświadczenie. Kiedy osiągasz sukces.
- Doświadczenia innych. Jeśli obserwujesz, jak inna osoba wykonuje zadanie i czujesz, że możesz zrobić to samo.
- Porównanie społeczne. Kiedy widzimy innych o podobnych zdolnościach zdolnych do wykonania zadania, możemy czuć się bardziej pewni naszych własnych zdolności do wykonania tego samego zadania.
- Perswazja społeczna. Zwiększenie pewności siebie może pochodzić z zachęty osoby, której ufamy. Pobudzenie emocjonalne. Odnosi się to do naszego wewnętrznego poczucia, że jesteśmy adekwatni lub nieadekwatni, jeśli chodzi o wykonanie określonego zadania. Może to pochodzić z negatywnej lub pozytywnej rozmowy własnej.
Warto zaznaczyć, że ktoś może mieć ogólnie niższą pewność siebie, ale poczucie własnej skuteczności w pewnych obszarach swojego życia.
Projekcja odnosi się do tego, jak twoja samoocena znajduje odzwierciedlenie w sposobie, w jaki traktujesz innych, otoczenie.
Nigdy nie poczujesz się ekspertem, prawdopodobnie zawsze będziesz błądzić po omacku. W końcu eksperci cechują się czymś, że budują coś z niczego, ale to „coś” powstaje w ludzkiej rzeczywistości. W otoczeniu pędu i dynamizmu. Ale po prostu zacznij, nawet jeśli nie masz pewności. Zadawaj pytania i znajdź dobrego mentora, który Ci pomoże zacząć. Ponieważ jeśli nie dołączysz do gry, nigdy się nie nauczysz. Każda teoria musi być poparta praktyką, a każda teoria jest badana przez praktykę, przez działanie. Nigdy tak naprawdę nie pozbywasz się wątpliwości, ale czasami żyjesz z nimi tak długo, że zapominasz, że jest tuż obok Ciebie.
„Lepiej jest nie odzywać się wcale i wydać się głupim, niż odezwać się i rozwiać wszelkie wątpliwości.”
Mark Twain
Nie będziemy podawać sposobów na tworzenie swojego wizerunku jako eksperta. Dlaczego?
Ponieważ ekspertem musisz się poczuć. Wizerunek, który zaprojektujesz, musi przylegać do Ciebie, musi stać się częścią Ciebie. To nie są buty z sieciówki, tylko buty szyte na miarę, które należy dopasować do siebie. Musisz to dogłębnie zrozumieć i poczuć.
Niebezpieczeństwo projekcji – badanie mówi, że projekcja obrazu sukcesu może sprawić, że poczujesz się jak porażka.
Ilekroć sposób, w jaki chcemy się widzieć, nie zgadza się z tym, co faktycznie dzieje się w naszym życiu, nasz wizerunek własny jest zagrożony. Aby poradzić sobie z tym zagrożeniem, staramy się zrekompensować rozbieżność między naszymi przekonaniami a naszą obecną sytuacją. Często takie zachowanie kompensacyjne obejmuje poszukiwanie określonych produktów lub działań, które naprawią nasze poczucie własnej wartości.
Ta psychologiczna zasada, nazywana konsumpcją kompensacyjną, została dobrze udokumentowana w badaniach. Badanie z 1981 roku opublikowane w Basic and Applied Social Psychology wykazało, że studenci studiów MBA, którym brakowało sukcesu w porównaniu z rówieśnikami – pod względem ocen lub ofert pracy – używali więcej produktów, które sygnalizowały sukces. Na przykład częściej nosili zegarki luksusowych marek i nosili teczki od projektantów, aby zrekompensować sobie poczucie niepowodzenia.
Nasze próby zrekompensowania mogą jednak sprawić, że poczujemy się gorzej.
Naukowcy odkryli, że kiedy ludzie próbowali udowodnić, że są godni, byli bardziej skłonni do rozpamiętywania swoich niedociągnięć. Ostatecznie badani czuli się gorzej po próbie zrekompensowania sobie zagrożeń, jakie odczuwali. Złe samopoczucie nie było jedynym problemem – osłabiona samoocena również zmniejszyła ich samokontrolę.
Jak to działa w praktyce?
Na przykład specjalista, który jest pomijany w promocji, może próbować „poczuć” sukces, kupując drogie marki odziezeczy. Ale ich kupowanie prawdopodobnie sprawi, nasili myślenie o „porażce” na polu kariery. Rozmyślanie o niedociągnięciach prawdopodobnie obniży samokontrolę i może sprawić, że będzie zmagać się z pokusami w innych dziedzinach życia.
Jeśli jednak ten sam profesjonalista spróbuje zająć się urazem psychicznym, koncentrując się na innych obszarach jej życia – na przykład na życiu społecznym – może odnieść więcej korzyści. Na przykład zorganizowanie przyjęcia może zwiększyć poczucie własnej wartości poprzez docenienie społeczeństwa i uniemożliwić jej rozpamiętywanie braku sukcesów zawodowych.
Tworzenie wizerunku, który jest niezgodny z Twoim stanem wiedzy, mentalnym, Twoim charakterem wcale Ci nie pomoże. Prawdziwy ekspert zadaje pytania, na które szuka odpowiedzi, a nie ma już je gotowe. Nie bój się przyznać do niewiedzy, nie bój się zadawać pytania.
Trzy ważne rzeczy, których możemy się nauczyć z badań, to:
1. Terapia detaliczna może zapewnić chwilową ulgę, ale w dłuższej perspektywie może prowadzić do zmniejszenia satysfakcji.
2. Próba projekcji, która ma sprawić, że poczujemy się lepiej, może w rzeczywistości sprawić, że poczujemy się gorzej.
3. Maskowanie naszej niepewności obciąża nasze zasoby umysłowe i prowadzi do zmniejszenia samokontroli.
Kiedy już czujesz się źle, podejmij kroki, aby nieumyślnie nie pogorszyć swojego problemu. Zauważ, że poczucie własnej wartości zostało zagrożone i zwróć uwagę na strategie, których zwykle używasz, aby to zrekompensować.
Zastanów się, czy tymczasowo poprawiasz swój wizerunek, czy proaktywnie poprawiasz swoją sytuację na dłuższą metę.
Przyznaj się do swoich uczuć. Następnie zdecyduj o najlepszym sposobie działania. Zamiast podejmować kroki, aby udowodnić, że nadal jesteś „wystarczająco dobry”, znajdź niepowiązane z tym zajęcie, które pomoże ci poradzić sobie z nieprzyjemnymi uczuciami.
Źródła:
